Τρίτη 3 Μαΐου 2016

Νικολό Μακιαβέλι :ο πατέρας της σύγχρονης πολιτικής επιστήμης που έχει ταυτιστεί με τον αυταρχισμό και τη διαφθορά

Με αφορμή την γέννηση σαν σήμερα 3 Μαίου του Νικολό Μακιαβέλι σας παραθέτουμε μερικά βιογραφικά στοιχεία καθώς και αποφθέγματα του.
Νικολό ΜακιαβέλιΟ Νικολό ντι Μπερνάρντο ντι Μακιαβέλι (Niccolò di Bernardo dei Machiavelli), γεννήθηκε στη Φλωρεντία στις 3 Μαΐου του 1469. Από μικρός ο Μακιαβέλι ένιωσε μια έντονη έλξη για την πολιτική και παρακολουθούσε από κοντά τον μεταρρυθμιστή και δικτάτορα της Φλωρεντίας Τζιρόλαμο Σαβοναρόλα. Όταν το 1498 αυτός εκτελέστηκε για την κριτική που άσκησε στον Πάπα Αλέξανδρο VI, ο Μακιαβέλι εισήλθε στα κυβερνητικά κλιμάκια ως γραμματέας και γρήγορα αναρριχήθηκε στην ιεραρχία.Του ανατέθηκαν σημαντικές διπλωματικές αποστολές, για τις οποίες ταξίδεψε σ’ όλη την Ευρώπη και συναντήθηκε με αρκετές από τις μεγαλύτερες πολιτικές προσωπικότητες της εποχής του, ανάμεσά τους ο Πάπας και ο βασιλιάς της Γαλλίας. Τις μεγαλύτερες επιρροές τις δέχθηκε, από τον Καίσαρα Βοργία, έναν πανούργο και σκληρό άνθρωπο, εκ των ηγετών της παπικής πολιτείας.
Το 1512, οι Μέδικοι επανήλθαν στην εξουσία, ανατρέποντας το δημοκρατικό καθεστώς, με τη βοήθεια των ισπανικών στρατευμάτων. Ο Μακιαβέλι απολύθηκε, υπέστη βασανιστήρια ως εχθρός τους και για μικρό διάστημα φυλακίστηκε. Κατόπιν αποσύρθηκε στο μικρό κτήμα του, λίγο έξω από τη Φλωρεντία, και περίμενε την κατάλληλη ευκαιρία για να επανέλθει στην πολιτική δράση. Την περίοδο της αναγκαστικής αργίας του, μελέτησε κλασικούς συγγραφείς και ιστορία, ιδίως της Ρωμαϊκής Δημοκρατίας. Στη συνέχεια συνδύασε τις εμπειρίες και συνέγραψε σειρά βιβλίων πολιτικού και ιστορικού περιεχομένου, αλλά και θεατρικά έργα.Ο μοναδικός λόγος για τον οποίο ο Μακιαβέλι καταπιάστηκε με τη συγγραφή ήταν η ελπίδα του ότι τα βιβλία του θα τον βοηθούσαν να επανέλθει στην πολιτική σκηνή της Φλωρεντίας. Αυτόν τον σκοπό ο Μακιαβέλι δεν τον πέτυχε, αλλά τουλάχιστον ένα από αυτά τα έργα ξεπέρασε κατά πολύ τις επιδιώξεις και τις προσδοκίες του συγγραφέα του και του χάρισε την αθανασία.
Ο «Ηγεμόνας» (Il principe), που γράφτηκε το 1513, επρόκειτο, τους κατοπινούς αιώνες, να καταστεί το εγκόλπιο αμέτρητων πολιτικών ανδρών αλλά και στοχαστών και να ασκήσει βαθιά επίδραση στις πολιτικές εξελίξεις όλων των εποχών.Ο Ηγεμόνας απέκτησε θερμούς θαυμαστές, μεταξύ των οποίων  ιστορικές προσωπικότητες όλων των εποχών, όπως ο Ερρίκος H’ ή ο Ζαν Ζακ Ρουσό, αλλά και ο Χίτλερ και ο Μουσολίνι. Επέσυρε όμως και σφοδρές επικρίσεις για κυνισμό, καιροσκοπισμό και πανουργία, και οι κατακριτέες απόψεις αυτού του βιβλίου συμπυκνώνονται στον τόσο αρνητικό όρο «μακιαβελισμός», τον οποίο έπλασαν οι Γάλλοι και με τον οποίο κανένας πολιτικός δεν θα ήθελε να τον συσχετίζουν. Ο «Ηγεμόνας» περιλήφθηκε στον Κατάλογο των απαγορευμένων βιβλίων της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας.
Πικραμένος και απογοητευμένος, ο Νικολό Μακιαβέλι πέθανε στις 21 Ιουνίου του 1527.

  • Αποφθέγματα και ρήσεις αυτής της προσωπικότητας:

Δύο τρόποι υπάρχουν για να πολεμάς. Πρέπει να είσαι και αλεπού και λιοντάρι.»
«Είναι συνηθισμένο ελάττωμα στους ανθρώπους να μην ανησυχούν για την ενδεχόμενη τρικυμία, όταν επικρατεί νηνεμία.»
«Ο Θεός δεν είναι πρόθυμος να τα κάνει όλα για μας, γι' αυτό μας στερεί την ελεύθερη θέληση και το μέρος της δόξας που μας ανήκει.»
«Οι άνθρωποι γενικά κρίνουν με βάση τα φαινόμενα και όχι τα έργα, γιατί όλοι μπορούν να βλέπουν και ν' ακούν, λίγοι όμως είναι εκείνοι που μπορούν και να κρίνουν.»
«Όπου η θεληματικότητα είναι μεγάλη, οι δυσκολίες γίνονται μικρές.»
«Σήμερα είναι αναγκαίο σε όλους τους ηγεμόνες να ευχαριστούν μάλλον το λαό παρά το στρατό, γιατί ο λαός είναι ισχυρότερος απ' το στρατό.»
«Τα θεμέλια όλων των κρατών, τόσο των νέων, όσο και των παλιών, είναι οι καλοί νόμοι και οι στρατοί, και καθώς δεν μπορεί να υπάρχει καλή νομοθεσία όταν το κράτος δεν είναι γερά εξοπλισμένο, έτσι και όταν το κράτος δεν έχει απόλυτη ασφάλεια δεν έχει καλή νομοθεσία.»

Δεν υπάρχουν σχόλια: