Στον κόσμο του : Πρόγραμμα για τη μετάβαση στην εφηβεία και τον σχολικό εκφοβισμό στο Ίδρυμα Αικ. Λασκαρίδη

 Την Τετάρτη 13 Ιανουαρίου θα συμμετάσχουμε στο Εκπ/κό πρόγραμμα - εργαστήριο "Στον κόσμο του" του Ιδρύματος Αικ. Λασκαρίδη με θέμα τη διαμόρφωση της ταυτότητας στην εφηβεία και το ρόλο των άλλων σε αυτή τη διαδικασία. Οι ερωτήσεις «ποιος είμαι;» και «ποια είναι η θέση μου στον κόσμο;» έχουν πρωταρχική σημασία στην εφηβεία, κάνοντας τη ζωή περισσότερο περίπλοκη από ποτέ. Σε αυτό το παιχνίδι αναζήτησης απαντήσεων η διαφορετικότητα και η θυματοποίηση των διαφορετικών στο σχολείο δημιουργούν σύγχυση και κρίση στη δοκιμή διαφορετικών επιλογών και ρόλων. Οι αποφάσεις που καλείται να πάρει ο έφηβος στην προσπάθειά του να οργανώσει έναν κεντρικό, ενιαίο πυρήνα ταυτότητας καταλήγουν να είναι κρίσιμες και δύσκολες.

Βασικά θέματα:

·         η αναζήτηση και η διαμόρφωση της ταυτότητας του εφήβου

·         οι σχέσεις με τους συνομήλικους και με τους γονείς στην πρώτη εφηβεία

·         ο φόβος που προκαλείται από τη θυματοποίηση, τον αποκλεισμό και την απομόνωση στο σχολείο

·         η ευθύνη όσων δεν συμμετέχουν ενεργά αλλά παρατηρούν περιστατικά εκφοβισμού (ανηλίκων και ενηλίκων)

·         η ένταξη και η φοίτηση των εφήβων μαθητών με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες

Το πρόγραμμα  αντιμετωπίζει τον εκφοβισμό και την αποδοχή της διαφορετικότητας ως ένα πολυδιάστατο, δυναμικό, κοινωνικό φαινόμενο, που δεν αφορά απλοϊκά ένα κακό-δυνατό και ένα καλό-αδύναμο παιδί, αλλά εμπλέκει συνολικά όλη τη σχολική κοινότητα και κάθε πρόσωπο ξεχωριστά. Γι’ αυτό διαπραγματεύεται τη διαφορετικότητα ως ένα δυναμικό εργαλείο, για να αναπτύξει ο καθένας την ταυτότητά του και να γίνει ο κόσμος καλύτερος, και όχι ως αφορμή για να ασκήσει κάποιος βία στο σχολείο.

Εφαρμογή:

·         Φάση 1^η: Διαρκεί 90 λεπτά και πραγματοποιείται από τον συντονιστή και τους βοηθούς εμψυχωτές. Περιλαμβάνει παραστατικό μέρος και εκπαιδευτικές δραστηριότητες. Στο παραστατικό μέρος του προγράμματος οι μαθητές παρακολουθούν ζωντανά μία ιστορία και συναντούν τους πρωταγωνιστές που έχουν πολλά κοινά με τη ζωή τους. Έφηβοι, με τις αγωνίες τους και στον δικό τους κόσμο. Όλοι διαφορετικοί και τελικά όλοι θύματα. Ένας μαθητής στο φάσμα του αυτισμού, ένας άλλος μαθητής που έχει υποστεί εκφοβισμό, κάποιοι που καταχρώνται τη δύναμή τους και κάποιοι που βρίσκονται απλώς εκεί. Φυσικά εκεί είναι και οι εκπαιδευτικοί και οι γονείς. Εκεί! Το πλαίσιο αυτό εξερευνούμε και πώς αυτό διαμορφώνεται από τον κόσμο του καθενός και τη δράση τους. Η ανάγκη για αυτό- και ετερο- προσδιορισμό αδήριτη. Τα διλήμματα πολλά και έντονα για τους μαθητές που συμμετέχουν. Το ζητούμενο είναι ο προβληματισμός και η ανάληψη προσωπικής ευθύνης για το χειρισμό των καταστάσεων.

·         Φάση 2^η: Προτείνεται να διαρκεί από 1 έως 4 μήνες και πραγματοποιείται στην τάξη των μαθητών από τους εκπαιδευτικούς. Διαπραγματεύονται τα θέματα του προγράμματος χρησιμοποιώντας πρωτότυπο εκπαιδευτικό υλικό, ειδικά σχεδιασμένο για τις τάξεις του Δημοτικού και Γυμνασίου, το οποίο δίνεται στο τέλος της 1^ης Φάσης. Τα υλικό περιέχει  ποικιλία προτάσεων για τον συνδυασμό των εμπειριών και των θεμάτων του προγράμματος με δραστηριότητες βασισμένες στα διαφορετικά μαθήματα του σχολείου. Οι εκπαιδευτικοί επιλέγουν τι θα εφαρμόσουν με τους μαθητές τους μέχρι την  3^η φάση του προγράμματος.

·         Φάση 3^η: Διαρκεί 90 λεπτά (με διάλειμμα) και πραγματοποιείται από τον συντονιστή και τους βοηθούς εμψυχωτές. Περιλαμβάνει εκπαιδευτικές δραστηριότητες.

Για τον σχεδιασμό του προγράμματος εργάστηκαν οι Μάριος Κουκουνάρας-Λιάγκης, Ηρώ Ποταμούση (συντονιστές-σχεδιαστές), Κατερίνα Λασκαρίδη (σύμβουλος) και 35 φοιτητές. Η παραγωγή του προγράμματος πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο ενός πειραματικού και βιωματικού εργαστηρίου φοιτητών του Τμ. Θεολογίας του ΕΚΠΑ, το οποίο πλέον λειτουργεί ως πιλοτικό πρόγραμμα εκπαίδευσης εκπαιδευτικών στην έρευνα, το σχεδιασμό και την εφαρμογή τέτοιων προγραμμάτων.